Pierwsze zęby pojawiające się u małych dzieci dla większości rodziców kojarzą się z bólem i nieprzespanymi nocami. Ząbkowanie dla niemowlaka jest przykrą sprawą, dlatego też maluszek ciągle płacze. Dodatkowo zęby rosną dość wolno, co jeszcze bardziej wydłuża cały proces. A ile zębów mlecznych powinno mieć dziecko? Jak długo rosną i do kiedy? Jak prawidłowo dbać o higienę jamy ustnej u maluszka?
Kształtowanie się jamy ustnej u dziecka
Narządy jamy ustnej zaczynają się kształtować już w trakcie ciąży, a od około 7 tygodnia życia rozwija się żuchwa. Na początku pojawiają się zawiązki mlecznych zębów, które mineralizują się już w 4. miesiącu płodu. W międzyczasie żuchwa jest usytuowana tyłem do szczęki i pod wpływem rozwoju zmienia swoje położenie. Gdy noworodek przychodzi na świat, to zęby mleczne nie są jeszcze do końca rozwinięte. U malucha można zauważyć, że żuchwa jest cofnięta delikatnie, co oczywiście jest naturalną koleją rzeczy. Wszystko zmienia się w pierwszych tygodniach od urodzin. W jamie ustnej zachodzą bardzo intensywne zmiany i cały układ się rozwija. Przy tej okazji należy także wspomnieć, że zęby mleczne różnią się swoją budową od zębów stałych. Po pierwsze wyglądają nieco inaczej, a także są słabsze. Z tego względu małe dzieci są dość mocno narażone na próchnicę. Ząb mleczny składa się z korzenia oraz korony. Korzeń umiejscowiony jest w dziąśle i jest niewidoczny. Korona natomiast to widoczna część, którą maluch przeżuwa pokarm. Wewnątrz zęba jest miazga, komora oraz kanały korzeniowe. Miazga to żywa tkanka, która wypełnia komorę i kanały. Jest ona chroniona przez zębinę, a ta przez szkliwo.
Ile zębów mlecznych ma zdrowe dziecko?
Wiadomo już mniej więcej, z czego składają się mleczaki, a ile zębów mlecznych powinno mieć dziecko? Zębów mlecznych jest mniej niż stałych, a ich liczba to 20. W dolnej szczęce jest 10 sztuk i w górnej tyle samo. U dziecka występuje 8 siekaczy i zębów trzonowych oraz cztery kły. Wiadomo już, ile zębów mlecznych powinno mieć dziecko, a teraz należy dowiedzieć się, jak prawidłowo o nie zadbać. Mają one cienką warstwę szkliwa i mniej minerałów, co powoduje, że są podane na psucie się. W wielu przypadkach maluchy mają widoczne szpary między zębami, co zdarza się bardzo często. Jeśli jednak odległości między zębami są zbyt duże, to należy rozpocząć leczenie ortodontyczne. Należy pamiętać, że zęby mleczne są podwaliną zębów stałych i zaniedbanie ich w znaczący sposób wpływa na późniejsze problemy z jamą ustną. Zęby mleczne mają także znacznie krótsze korzenie niż zęby stałe, co sprawia, że z łatwością wypadają. Jak szybko rosną zęby mleczne? Ile zębów mlecznych powinno mieć dziecko roczne, a ile dwuletnie? Pierwszy ząb pojawia się najczęściej od około 6 do 10 miesiąca życia. Na początku wychodzą siekacze dolne. Kolejne są siekacze górne i te najpóźniej można zauważyć w 12 miesiącu. Do drugiego roku życia powinny pojawić się drugie siekacze dolne i górne, trzonowce najpierw górne, a następnie dolne, a potem kły. Na samym końcu wyrastają drugie trzonowce, a ma to miejsce najczęściej po ukończeniu drugiego roku życia. Mogą one rosnąć nawet do 33 miesiąca życia. Oczywiście jest to orientacyjny kalendarz, który u każdego dziecka może być nieco inny. Szczególnie dzieci wcześniej urodzone na pewno będą ząbkować w innym terminie.
Kiedy wypadają zęby mleczne i jak o nie dbać?
Zostało już napisane, ile zębów mlecznych powinno mieć dziecko, więc teraz warto dowiedzieć się, jak długo i kiedy wypadają zęby mleczne. Nie jest to krótki okres, gdyż wymiana mleczaków na stałe zęby może trwać nawet 7 lat. Na początku korzenie zębów się wchłaniają, a konsekwencją tego jest ich wypadnięcie. Pierwszy ząb może już wypaść w 6. roku życia. Czasami u 13-latków wypadają jeszcze ostatnie mleczaki. Oczywiście nie dzieje się nic przypadkowo i wypadanie ma swoją kolejność. Na początku wypadają siekacze dolne i górne, potem pierwsze zęby trzonowe, a ma to miejsce pomiędzy 9 a 11. rokiem życia. Nieco później przychodzi czas na kły dolne, a potem kolejne trzonowe. Na końcu najczęściej wylatują górne kły. Etap wypadania najczęściej nie powoduje dyskomfortu, a dziecko nie ma problemów podczas codziennego funkcjonowania. Należy jednak pamiętać o prawidłowej higienie jamy ustnej już od pojawienia się pierwszego zęba mlecznego. W sklepach dostępne są specjalne nakładki na palec, którymi można masować pierwsze zęby i dziąsła, a przy okazji przyzwyczajać niemowlę do higieny. Gdy tylko maluch będzie umiał samodzielnie trzymać szczoteczkę do zębów, to należy kupić dziecięcy model i dobrać do niej odpowiednią pastę, aby wspólnie rano i wieczorem szczotkować zęby. Najlepszym wyborem jest szczoteczka elektryczna z sygnałem dźwiękowym oraz kolorowymi nadrukami z bohaterami z bajek lub ze zwierzątkami. Im wcześniej maluch samodzielnie nauczy się i przyzwyczai do szczotkowania zębów, tym dłużej będzie cieszyć się zdrowym i pięknym uśmiechem. Należy także regularnie odwiedzać gabinet dentystyczny, aby lekarz skontrolował stan jamy ustnej.